مهاجم وارد میشود، نگاهی به بمبافکن دوربرد جدید آمریکا B-21 Raider
وزارت دفاع ایالاتمتحدهیآمریکا در حال توسعهی یک هواپیمای بمبافکن دوربرد جدید بهنام B-21 Raider است که قصد دارد در مرحلهی اول 100 فروند از آنرا برای جایگزینی ناوگان B-2 به نیروی هوایی ارتش تحویل دهد.
در مرحلهی اول بهروزرسانی ناوگان بمبافکنهای ارتش آمریکا، B-21 ها قرار است جایگزین B-1 ها و B-2 ها شوند و در آیندهی نزدیک پیشبینی میشود که بتوانند نقش B-52 ها را هم ایفا کنند.
طرح B-21 تا تابستان 2015، به صورت کاملا سری دنبال میشد. در حال حاضر هم جزییات مشخصات فنی این بمبافکن از دید عموم دور ماندهاست، اما بسیاری از جزئیات بودجه و تعداد سفارشها به اطلاع عموم مردم رسیدهاست. چهارسال پس از توسعهی طرح B-21 Raider، نیروی هوایی شروع به افشای اطلاعات بیشتری در مورد بمبافکن جدید خود کردهاست. ساخت این بمبافکن در کارخانه نورثروپ گرومن آغاز شدهاست و ساخت اولین پیش نمونهی B-21 Raider تقریبا به پایان رسیدهاست.
در بررسی این بمبافکن پنهانکار جدید با ریون مگ همراه باشید.
فهرست مطالب
- معرفی بمبافکن B-21 Raider
- توسعهی طرح B-21 Raider
- طراحی B-21 Raider
- پیشرانه
- ویژگیهای عملکردی B-21 Raider
- تسلیحات قابل حمل توسط بمبافکن B-21 Raider
- بودجه و هزینههای تولید
- آیا سامانههای دفاع هوایی روسیه توانایی ساقط کردن B-21 Raider را دارند؟
معرفی بمبافکن B-21 Raider
در تاریخ 27 اکتبر سال 2015، وزارت دفاع آمریکا طرح خود را برای اعطای یک قرارداد بلندمدت برای ساخت بمب افکن دور برد جدید ( LRS-B : Long Range Strike Bomber ) به شرکت نورثروپ گرامن اعلام کرد. پس از آن نیروی هوایی آمریکا اعلام کرد که این بمب افکن به افتخار Doolittle Raiders که یکی از قهرمانان ارتش آمریکا در جنگ جهانی دوم بود، با عنوان B-21 Raider نامگذاری میشود.
B-21 Raider جدیدترین بمبافکن نیروی هوایی آمریکا بعد از سال 1988 سالی که B-2 معرفی شد، می باشد. B-21 با هدف اجرای هر دو نقش بمب افکن اتمی و بمب افکن معمولی با قابلیت نفوذ بالا در خاک دشمن و آسیب ندیدن در محیط پدافندی پیشرفتهی امروزی ساخته میشود. این بمبافکن جدید دارای توانایی غلبه بر تهدیدات دفاع هوایی مدرن از جمله سامانهی پدافند هوایی روسی S-400 و جنگندهی پنهانکار J-20 چینی، است.
پروژهی B-21 Raider یک بمبافکن سرنشین دار خواهد بود، چراکه هنوز در ارتش آمریکا به بمبافکنهای بدون سرنشین برای حمل بمبهای اتمی اطمینانی نیست. در این طرح مقرر شده است که حداقل یک خلبان در پروازها وجود داشته باشد و ممکن است خلبان دوم به صورت کنترل از راه دور در فرودگاه انجام وظیفه کند.
وزارت دفاع اعلام کردهاست که برای واحدهای نیروی هوایی مستقر در اقیانوس آرام نیاز به 7 اسکادارن B-21 است. با توجه به اینکه هر اسکادران بمبافکن شامل 8 فروند است، پس قسمت اقیانوس آرام نیروی هوایی به تنهایی نیاز به 56 فروند بمبافکن B-21 Raider دارد. با این تفاسیر احتمالا سفارش 100 فروندی نیروی هوایی به 174 فروند افزایش پیدا کند.
فرماندهی نیروی هوایی آمریکا اعلام کردهاست که تا سال 2031 قصد دارد 62 فروند بمبافکن B-1 و B-2 را بازنشست کند. با برنامهی تولید 15 فروندB-21 در سال، نیروی هوایی قادر خواهد بود در آن تاریخ 100 فروند بمبافکن جدید در اختیار داشتهباشد.
پیش بینی میشود که شرکت نورثروپ گرومن تا سال 2020 با ساخت اولین دستهی 100 فروندی از این بمب افکن، B-21 Raider را وارد خدمت کند. با توجه به برنامهریزیها قرار است که B-21ها در پایگاههای Dyess و TX نیروی هوایی مستقر شوند.
توسعهی طرح B-21 Raider
ریشهی ساخت بمب افکن B-21 Raider به برنامهی NGB یا برنامهی نسل بعدی بمب افکن نیروی هوایی برمیگردد. طرح و برنامهی NGB به سال 2004 برمیگردد که وزارت دفاع آمریکا مطالعه بر روی نسل بعدی بمبافکنهای نیروی هوایی را آغاز کرد. در طرح اولیه مقرر شد که بمبافکنهای جدید در سال 2018 وارد خدمت شوند. طرح NGB سعی در ایجاد توانایی حمله به زمین بهینهتر و نفوذ از ارتفاع بالاتر در بمبافکن جدید را داشت.
در سال 2006، نیروی هوایی اعلام کرد که ناوگان بمبافکنهای B-2، B-1 و B-52 تا سال 2037 جوابگوی نیازهای این نیرو است و تا زمانیکه تکنولوژیهای پیشرفتهای مثل موشکهای کروز هایپرسونیک به صورت گسترده وارد خدمت نشدهاند، نیازی به بمبافکن مدرن ندارد. اما درخواست تولید بمبافکن مدرن توسط وزارت دفاع در سال 2018، برنامهی نیروی هوایی را برای به خدمت گرفتن بمبافکن جدید، 20 سال به جلو انداخت.
دو تیم برای به دست آوردن قرارداد برنامهی NGB وارد رقابت شدند.
شرکت نورثروپ گرومن با رزومهی پیمانکاری اصلی بمب افکن B-2 گام به این رقابت نهاد و تیم دوم متشکل از شرکتهای لاکهید مارتین و بویینگ با شهرت زیاد خود در عرصهی هوانوردی به کارزار آمدند.
از سوابق شرکت بویینگ در تولید بمبافکن می توان به پیمانکاری اصلی B-52 اشاره کرد. پیمانکار فرعی این پروژه، شرکت Rockwell International بود که بعدها توسط شرکت بویینگ خریداری شد. این شرکت عنوان پیمانکاری اصلی بمبافکن B-1 را در کارنامه دارد.
از سال 2004 تا 2009 طرح NGB چیزی در حدود 1.4 بیلیون دلار برای تحقیق و توسعه بودجه از نیروی هوایی دریافت کرد. بعد از این اقدامات اولیه، رابرت گیتس وزیر دفاع وقت آمریکا بیان داشت که بهتر است طرح NGB به تعویق بیفتد.
بررسی کامل هلیکوپتر کبرا، یکی از برترین هلیکوپترهای رزمی دنیا
علت این درخواست در این بود که چندین مورد حل نشده در طرح NGB وجود داشت. از جملهی این موارد می توان به توانایی حمل سلاح هستهای، توانایی انجام عملیات بدون سرنشین و … اشاره کرد. هر کدام از این ویژگیها هزینه و پیچیدگی طرح را بیشتر میکرد.
به دنبال لغو برنامهی NGB در سال 2009، مقامات نیروی هوایی و وزرات دفاع ایالات متحده، تحقیقاتی بر روی انواع ماموریتهای حمله از راه دور انجام دادند. گزینههای موجود برای این سبک از حمله شامل بمبافکنهای بزرگ حامل سلاحهای دوربرد، موشکهای بالستیک چند مرحلهای، موشکهای کروز دریاپرتاب و هواپرتاب بود.
پس از بررسیها وزارت دفاع درخواست نیروی هوایی را برای ادامهی ساخت یک بمبافکن نفوذی برد بلند را در سال 2011 تایید کرد. وزارت دفاع به علت هزینهی بالای طرح NGB، این طرح را با طرح ساخت بمبافکن دوربرد یا LRS-B ادغام کرد. به این ترتیب در لایحهی بودجهی دفاعی سال 2011 تنها یک اعتبارنامه برای دو برنامهی NGB و LRS-B در نظر گرفتهشد.
در ابتدا در طرح LRS-B قرار بود با نصب سیستمهای مکمل بر روی بمبافکنهای موجود در خدمت این بمبافکنها را در نقش ضربتی دوربرد وارد خدمت کنند.
در 27 اکتبر سال 2015، نیروی هوایی اعلام کرد که قصد دارد وظیفهی توسعهی این طرح را به شرکت نورثروپ گرومن بسپارد که با اعتراض بویینگ و لاکهید مارتین همراه شد. البته این اعتراض توسط دفتر پاسخگویی دولت رد شد.
جدول زمانبندی تولید و تحویل B-21 Raider هنوز نامشخص است با اینکه که ژنرال استیون ویلسون، معاون ستاد نیروی هوایی ارتش آمریکا، گفته است پیشبینی میشود که B-21 اولین پرواز خود را در دسامبر 2021 انجام دهد، اما با توجه به پیچیدگی این طرح احتمال به تاخیر افتادن این تاریخ بسیار زیاد است.
نورثروپ گرومن در ماه آگوست به مناسبت سیامین سالگرد پرواز بمبافکن فوق پیشرفتهی B-2 اعلام کرد که تعداد کارمندان خود را برای کار بر روی طرح B-21 Raider در کالیفرنیا از 24000 نفر به 28000 نفر افزایش دادهاست.
جانیس پامیلانس، رییس بخش سیستمهای هوافضای شرکت بیان کرد که ما همزمان با کار بر روی طرح B-21 به توسعه و نوسازی RQ-4 Global Hawk و MQ-4 Triton هم مشغول هستیم.
طراحی B-21 Raider
به طور کلی سه هدف در طراحی بمبافکن B-21 Raider دنبال میشود:
- بمبافکن سنگین و انعطافپذیر برای انواع ماموریتها که بتواند طیف وسیعی از تسلیحات فعلی و آیندهی نیروی هوایی را حمل کند
- برد عملیاتی آن زیاد باشد
- متوسط هزینهی خرید هر فروند از آن 550 میلیون دلار در سال مالی 2010 باشد
در طراحی و توسعهی B-21 هفت پیمانکار فرعی با شرکت نورثروپ گرومن همکاری میکنند:
Orbital ATK
BAE Systems
GKN Aerospace
Louis; Janicki Industries
Wash.; Rockwell Collins
Iowa; and Spirit Aerosystems
Kans. Rockwell Collins
تصاویری که از B-21 Raider بدست آمدهاست نشان میدهد که طرح کلی این بمبافکن بر اساس بمبافکن افسانهای B-2 Spirit است. B-21 برای پرواز در ارتفاع بالا و پنهانکاری بیشتر نسبت به B-2 بهینه شدهاست.
یک بمبافکن که به عمق خاک دشمن نفوذ میکند، امواج راداری از چندین جهت از آن خارج میشود و به راحتی توسط رادارهای دشمن شناسایی میشود. پس رادارگریز بودن بمبافکن امروزه یکی از ویژگیهای جدانشدنی است. بمبافکن B-21 Raider هم از این قاعده مستثنا نیست.
از اواخر سال 1980 یعنی در حدود 30 سال پیش، نورثروپ گرومن طرح تولید یک بمبافکن دوربرد بلندپرواز پنهانکار را که بسیار مشابه طرح B-21 بوده را در دست تحقیق و پژوهش داشتهاست. داشتن همچون طرحی در آن زمان که قدرت محاسباتی و علم هوانوردی کسری از امروز بودهاست، قدرت این شرکت را در طرحهای هوانوردی نشان میدهد.
این احتمال وجود دارد که B-21 شباهتهای بسیاری با این طرح قدیمی نورثروپ گرومن داشتهباشد. این طرح به ما میگوید که B-21 Raider یک سلاح کارآمد از نظر آیرودینامیک بوده که میتواند تا 60000 فوت از زمین ارتفاع بگیرد. طبق این طرح قدیمی B-21 میتواند با مصرف سوخت کمتری نسبت به B-2 به اهداف مورد نظر یورش ببرد.
طراحی ورودیهوای موتور و خروجی آن
ورودی هوای موتور B-21 به صورت باریک، زاویهدار با سطح مقطع کم طراحی شده و این ورودیها در بالای بدنه قرار گرفتهاند.
کوچک بودن مقطع ورودی هوای موتور باعث مشکلاتی از جمله نرسیدن هوای کافی به موتورها که درون بدنه قرار گرفتهاند، میشود که گرومن برای حل این مشکل، از کانالهای هوای غیرمجزا برای موتورها بهره بردهاست و کانال هوای و موتور به صورت یکپارچه تولید و نصب میشوند. این طرح گرومن در زمینهی طراحی موتورهای جت و ورودیهای هوای آنها انقلابی ایجاد کردهاست.
برای شما دوستداران تکنولوژی نظامی:
نگاهی به هلیکوپتر Bell 360 Invictus یکی از گزینه های ارتش آمریکا برای آینده (کلیک کنید)
ترمیناتور۲۰۲۰، بهترین ارتقا برای اف۴ فانتوم۲(کلیک کنید)
با اینکه هواپیمای بدون سرنشین MQ-25 Stingray هم در نیروی دریایی آمریکا از ورودی هوای موتور با سطح یکپارچه استفاده میکند، اما ورودیهای هوای موتور B-21 نسبت به آن مسطحتر بوده و مقطع کمتری دارد.
استفاده از ورودی هوای موتور با مقطع کم و کانالهای هوای غیرمجزا به دلیل کاهش مقطع راداری B-21 و بهبود آیرودینامیک پروازی است.
هواپیماهای رادارگریز برای کاهش مقطع راداری خود و کم شدن احتمال کشف توسط رادارهای دشمن، باید فنهای توربین موتور، تمام تسلیحات، غلافهای خارجی هدفگیری و جنگ الکترونیک و همچنین مخازن سوخت خارجی را در درون بدنهی خود حمل کنند، به همین دلیل ورودی هوای موتور B-21 نسبت به بمبافکن B-2 کمی جلوتر بوده تا فضای داخلی B-21 برای حمل تجهیزات افزایش یابد.
برای اینکه بمبافکن B-21 Raider توسط کاوندههای راداری که امواج راداری ساطع شده از هواپیما را کشف میکنند و کاوندههای فروسرخ که امواج گرمایی ساطع شده از موتور هواپیما را مییابند، شناسایی نشود، گرومن کانالهای موتور B-21 را با مواد جاذب امواج راداری و گرمایی پوشاندهاست.
مشکل عمدهی گرومن و شرکتهای سهیم در طرح B-21 ، طراحی قسمت خروجی موتور یا اگزوز است که همچنان در مورد این بخش از بدنه حرف و حدیثهای بسیاری است.
در عکسهای منتشر شده از B-21 Raider هیچگونه خروجی موتور یا اگزوز دیده نمیشود، زیرا محل قرارگیری اگزوزها و همچنین طراحی آنها یکی از مهمترین و سریترین اجزای بدنهی بمبافکن B-21 است. با این حال آن چیزی که مشخص است این است که اگزوزها یا خروجیهای موتور در زیر بدنه یا در لبهی انتهایی بدنه قرار ندارند چراکه اگر در این دو قسمت باشند به سرعت توسط کاوندههای فروسرخ کشف میشوند.
طراحی بال و قسمت انتهایی بدنه
طراحی بال B-21 مشابه طرح B-2 است و از این منظر طراحی تفاوت چندانی بین دو بمبافکن دوربرد آمریکایی وجود ندارد.
تفاوت اصلی در طراحی بدنهی این دو بمبافکن، قسمت انتهایی بدنه است که به علت تفاوت در نقش این دو در میدان نبرد، رقم خوردهاست.
در طرحهای بی1 و بی52 استراتژی ارتش آمریکا بر نفوذ بمبافکن در ارتفاع پایین برای دور ماندن از رادارهای قدرتمند روسی بود که ارتفاعهای بالاتر را به خوبی پوشش میدادند.
امروزه رادارها و سیستم پدافندی روسیه به همان اندازه که در بردهای متوسط و بالا پیشرفت کرده در بردهای کم و ارتفاعات کوتاه پیشرفت کرده است. بنابراین ارتش آمریکا در تولید بمبافکنهای دوربرد خود اینبار استراتژی پرواز در ارتفاع بالا به همراه پنهانکاری را پیش گرفت که ثمرهی آن تولید بمبافکن بی2 بود. البته بی2 دارای افزودنیها و سیستمهای کمکی بود که امکان پرواز و نفوذ در ارتفاع پایین را به آن میداد و این نشان میدهد که هنوز ارتش آمریکا آن استراتژی قدیمی نفوذ در ارتفاع زیر برد رادارهای برد بلند را فراموش نکردهاست.
به این علت انتهای بدنهی B-2 طرح معروف دندانه ارهای را به خود گرفت که این بمبافکن را قادر میساخت تا در ارتفاعی پایینتر از ارتفاع پوشش راداری به عمق خاک دشمن نفوذ کند. به علت اینکه ارتفاع پرواز بی2 از بی 21 کمتر است و بی 2 نفوذ ارتفاع پست زیادی انجام میدهد، لبه ی عقبی بی 2 برجسته تر است.
این افزودنیها و سیستمها که بی2 را قادر به پرواز با سرعت بالا در ارتفاع پست میکردند، موجب افزایش وزن بی2 و کاهش سقف پروازی از 60000 پا به 50000 میشدند. علاوه بر این موجب پیچیده شدن طرح و افزایش هزینهی تمام شده بی2 ها شد.
در مقابل در طرح B-21 Raider استراتژی نفوذ در ارتفاع پست حذف شد و عمده تلاش بر نفوذ در ارتفاع بالا و پنهانکاری بمبافکن قرارگرفت. به همین علت طرح دندانه ارهای با لبهی انتهایی به شکل الماس تعویض شد و با حذف متعلقاتی که برای پرواز در ارتفاع پایین اضافه شده بودند، وزن B-21 کاهش محسوسی داشت. این کاهش وزن، B-21 را قادر میسازد که به سقف پروازی بالاتری از B-2 دست پیدا کند و همچنین مصرف سوخت کمتری در عملیاتها داشته باشد.
B-21 در لبههای انتهایی خود دارای خطوط تیز و سادهتری است که این بمبافکن را برای پرواز در ارتفاع بالا نسبت به B-2 بهینه کردهاست.
ارابهی فرود اصلی B-21 مشابه B-2 است اما درب چرخها به شکل ذوزنقه با لبههای تیز است. تعداد چرخهای اصلی فرود B-21 دو عدد است که در مقایسه با 4 چرخ B-2 این را نشان میدهد که وزن خالص B-21 کمتر و اندازهی آن کوچکتر است.
پیشرانه
پیمانکار سازندهی موتور بمب افکن B-21 Raider شرکت کانادایی PRATT&WHITNEY است.
در زمینهی پیشرانه اطلاعات زیادی در اختیار عموم قرار داده نشدهاست، مثلا مشخص نیست که B-21 از دو موتور یا چهار موتور استفاده میکند.
چیزی که مشخص است این است که نورثروپ گرومن برای کاهش هزینههای تمام شده از موتور توربوفن پرت اند ویتنی F-135 که بر روی جنگندهی F-35 به کار رفته و کارآیی خوبی از خود نشان دادهاست، استفاده میکند.
دو موتور F-135 می توانند در حالت خاموش بودن پسسوز 56000 پاوند رانش ایجاد کنند. بمب افکن B-2 SPIRITE از آرایش 4 موتور F-118 استفاده میکند که این موتورهای ساخت جنرال الکتریک در حالت خاموش بودن پسسوز 68000 پاوند نیروی رانشی در اختیار B-2 قرار میدهند.
با توجه به وزن کمتر B-21 ( وزن B-21 تقریبا دو سوم وزن B-2 است.) و بازده بالاتر موتورهای F135، میتوان به این نتیجه رسید که آرایش دو موتوره جوابگوی B-21 میباشد.
ویژگیهای عملکردی B-21 Raider
B-21 از همان ابتدای شروع طرح به عنوان یک بمبافکن که بتواند به صورت بدون سرنشین هم پرواز کند در نظر گرفته شده است. این بمبافکن برای پرکردن خلا ناوگان بمبافکنهای جنگ سرد ارتش آمریکا تولید میشود و قادر است هر هدفی را در هر موقعیت استراتژیکی مورد حمله قرار دهد. اهداف متحرک، اهداف مدفون در زیر خاک و نابودی انواع سنگرها و پناهگاههای امن جزو ماموریتهای B-21 تعریف شدهاست.
این بمبافکن توانایی انجام ماموریتهای هستهای را هم دارد. B-21 Raider میتواند بمب هستهای B-61 و موشکهای نوع LRSO که هم اکنون در حال توسعه است را حمل کند.
B-21 در منطقهی عملیاتی وظایفی مثل هماهنگی و فرماندهی آسمان، تعیین ماموریت یا هدفگزاری ماموریت و ارتباطات را ایفا میکند.
از آنجاکه پیشبینی میشود که B-21 RAIDER خصوصیاتی مشابه B-2 داشته باشد، پس میتواند به مدت طولانی در ارتفاع 80000 فوتی به پرواز ادامه دهد. البته سقف پروازی معمول این بمبافکن 60000 فوت به بالاست. این ارتفاع پروازی بالا و همچنین سیستمهای راداری B-21 را قادر میسازد که در صورت وجود هر گونه موشک پدافندی و قفل راداری بر روی خود، منطقه را بدون ریسک ترک کند.
تصور میشود که B-21 از عناصر طراحی، پنهانکاری و رادارگریزی مثل B-2 بهره می برد. این طراحی ها و ویژگی ها برای یک بمب افکن پیشرفته نفوذی استراتژیکی لازم است.
امتیاز مثبت دیگری که B-21 از آن برخوردار است این است که B-21 در ارتفاع پروازی RQ-4 Global Hawk دست به انجام ماموریت میزند پس میتواند از اطلاعاتی که RQ-4 بدست آورده استفاده کند و از دوربینهای شناسایی و سنسورهای آن بهره ببرد.
به این صورت بازده عملیات افزایش پیدا میکند و RQ-4 در خدمت B-21 قرار گرفته و میتواند وظیفهی شناسایی را انجام دهد تا B-21 فقط به امر بمبباران بپردازد.
این ارتفاع پروازی B-21 Raider را قادر میسازد تا در ارتفاعی فراتر از ارتفاع عملیاتهای تاکتیکی هوایی دست به پرواز بزند و این امرآنرا به یک واسطهی ارتباطی برای انتقال دادهها و اطلاعات شناسایی و نقشهها از جنگندههای اف22 و اف 35 به هواپیماهای بدون سرنشین بلند پرواز و برعکس تبدیل میکند.
B-21 Raider همچنین میتواند اطلاعات راداری و نقشههایی که خود یا دیگر هواپیماهای شناسایی از منطقه بدست آوردهاند را به ماهوارههای جاسوسی انتقال دهد.
تسلیحات قابل حمل توسط بمبافکن B-21 Raider
تحلیلگران حوزهی هوافضا معتقدند که B-21 تا حدودی از B-2 کوچکتر است. این بمبافکن دارای محفظهی حمل سلاح مناسبی است که میتوان در حدود 30000 تا 40000 پوند تسلیحات در آن بارگذاری کرد. این فضای تسلیحات به اندازهای بزرگ است که میتوان یک بمب GBU-57 که بزرگترین بمب موجود در نیروی هوایی آمریکا است، در آن لود کرد.
B-21 Raider میتواند انواع سلاحهای دوربرد و دورپرتاب نیروی هوایی آمریکا را حمل کند. سلاحهایی مثل JDAM ، Massive Ordnance Penetators و موشکهای دوربرد هوابه هوا
در آینده هم یک نوع لیزر دوربرد برای استفاده و به کارگیری بر روی B-21 توسعه پیدا میکند. این سلاح لیزری B-21 را قادر به شلیک ارزان قیمت از فاصلهی دور با دقت بالا به اهداف میکند. توپ لیزری که آمریکا برای نصب بر روی یکی از رزمناوهای خود توسعه داده است به ازای هر شلیک تنها یک دلار هزینه دارد .
در کنار برتریهای سلاح لیزری در زمینهی هزینه و دقت یک برتری دیگر این سلاح کاهش سطح مقطع B-21 و کاهش شناسایی این بمبافکن توسط رادارهاست چراکه این سلاح فضای کمتری نسبت به دیگر سلاحهای غیرلیزری اشغال میکند.
دو سلاح به طور همزمان و تخصصی برای بهکارگیری بر روی B-21 در حال توسعه هستند. یکی بمب اتمی B61-12 و دیگری موشک کروز هستهای نوع LRSO .
بمب B61-12( برای آشنایی با بمب بی61-12 اینجا کلیک کنید) نسل سیزدهم خانوادهی معروف بمبهای هستهای B61 است که پرتعدادترین بمب هستهای سقوط آزاد هواپرتاب زرادخانهی ارتش آمریکاست. این بمب در زمینههایی مثل دقت پرتاب و تنطیم قدرت انفجاری بهینه شده است.
برای این منظور B-21 Raider از همان ابتدا برای حمل بمبهای اتمی بی61 و موشکهای کروز هستهای نوع LRSO سیم کشی میشود. از لینک زیر میتوانید اطلاعات بیشتری در مورد بمب اتمی بی61-12 بدست آورید:
کلیک کنید (در تب جدید باز می شود)
B61-12 بمب هستهای مدرنی که بر روی بمبافکن جدید B-21 عملیاتی میشود
بی21 در نقش غیراتمی، میتواند طبف گستردهای از سلاحهای هوشمند دوربرد مثل Boeing’s GPS-guided Joint Direct Attack Munition را با خود حمل کند.
این بمبافکن احتمالا جایگزین بمبافکن بی1بی هم بشود و موشک جدید دوربرد ضد کشتی نیروی دریایی که یک موشک کروز پنهانکار است و توسط لاکهید مارتین قرار است تولید شود را حمل کند.
بی21 قادر است طیف گستردهای از سیستمهای شناسایی، جنگ الکترونیک و اخلالگر راداری و خطوط ارتباطی امن را با خود حمل کند.
بودجه و هزینههای تولید
درخواست بودجهی اولیه برای توسعهی بمب افکن B-21 Raider در حدود 3 بیلیون دلار است. لایحهی اعتبارات دفاعی سال 2019 ارتش آمریکا، 2.28 بیلیون دلار از این هزینه را تامین کردهاست.
طرح B-21 Raider به عنوان یک طرح راهبردی و استراتژیک برای توسعهی یک بمب افکن اتمی دوربرد مدرن به طور حتم مورد توجه کنگرهی آمریکا قرار میگیرد. قرارداد نورثروپ برای تولید و توسعهی پنج نمونهی اول از B-21 چیزی در حدود 23.5 بیلیون دلار است.
سخنگوی نیروی هوایی در سال 2016 اعلام کرده بود که قرارداد تولید 100 فروند B-21 Raider در حدود 55 بیلیون دلار است. اما توسعههایی که در سیستمهای راداری B-21 رخ داده است، هزینهها را افزایش دادهاست.
قیمت هر فروند B-21 تا حدود 550 میلیون دلار برآورد میشود. استفاده از پیشرانه ای مشابه پیشرانه ی اف 35 هزینه ی تولید و طراحی این بمب افکن را کاهش داده است.
طبق برنامهبندی نیروی هوایی اولین نمونه از بی در سال 2021 باید پرواز کند اما این برنامه ممکن است به علت شیوع بیماری کرونا به تاخیر بیفتند.
این بمبافکن تحت آزمایشهای اولیه در پایگاه نیروی هوایی ادواردز در کالیفرنیا قرار گرفته است و اولین نمونهی عملیاتی آن قرار است در پایگاه نیروی هوایی Ellsworth در داکوتای جنوبی در اواسط 2020 پرواز کند.
آیا سامانههای دفاع هوایی روسیه توانایی ساقط کردن B-21 Raider را دارند؟
هر هواگرد در سامانههای راداری دارای یک امضای حرارتی و راداری بخصوص میباشد که توسط این امضا شناسایی و رهگیری میشود.
روشهای جدید IR یا کاهش امضای حرارتی با تصحیح محل قرارگیری موتور و اگزوزها یا خروجیهای موتور میزان خفاکاری هواپیما را افزایش میدهند.
موتورهای پیکربندی شده در داخل بدنه و خروجیهایی که در بالای هواپیما قرار گرفتهاند، میتوانند میزان انتشار گرما را از هواپیما به مقدار قابل توجهای کاهش دهند همانند طرح بمبافکن B-2 .
اساس طراحی B-21 Raider بر پنهانکاری استوار است و در آن از پوشش و رنگ جاذب امواج راداری، کاهش مقطع در اسکوپ رادار و فنآوریهای سرکوب امضای حرارتی استفاده شدهاست.
با توجه به مدرنسازی سریع فناوریهای جدید دفاعی روسیه و چین، نسل جدید از فناوریهای پنهانکاری با جدیت دنبال میشود. پیشرفت در پردازش رایانهای، فنآوری شبکههای دیجیتال و سیستمهای هدفگیری اکنون پدافند هوایی را قادر میسازد تا هواپیماهای پنهانکار یا رادارگریز را با اثربخشی بیشتر شناسایی و رهگیری کند.
سامانههای دفاع هوایی S-300 و S-400 روسیه، قادر به استفاده از فناوری دیجیتال برای اتصال گرهها به یکدیگر برای ردیابی و هدف قرار دادن هواپیماها در گسترهی وسیعی از آسمان میباشد.
با این حال ارتش آمریکا در حال توسعهی نسل چهارم هواپیماهای پنهانکار خود است که توانایی بهتری نسبت به F-117 و B-2 دارد.
عواملی که در طراحی یک هواپیما موجب شناسایی آن توسط رادارها و کاوندهها میشود، شامل انتشار گرمای موتور، سلاحها و مخازن متصل شده به قسمت خارجی بدنه و سکانهای عمودی هستند.
رادارها امواج الکترومغناطیسی را برای کشف اهداف ارسال میکنند که عوامل بالا این امواج را برگشت داده و رادارها با دریافت و بررسی امواج الکترومغناطیسی برگشتی میتوانند هواپیما را شناسایی کنند. از آنجاکه سرعت انتشار این امواج الکترومغناطیسی در محیط مشخص است و با داشتن زمان حرکت سیگنالهای الکترومغناطیسی، میتوان فاصلهی دقیق هواپیما را هم مشخص کرد.
زمانیکه سخن از هواپیمای پنهانکار به میان میآید، ممکن است که سیگنال برگشتی اصلا وجود نداشته باشد یا این سیگنال برگشتی مشخصاتی کاملا متفاوت از هواپیما به رادار بشناساند. به عنوان مثال یک هواپیمای پنهانکار به شکل یک پرنده یا حتی یک حشره در رادار دشمن ظاهر شود.
با توجه به پیشرفتهای زیاد در سیستمهای دفاع هوایی، هواپیماهای پنهانکار بیش از پیش تهدید میشوند و توسعه دهندگان نیروی هوایی به طور فزایندهای ظرفیت پنهانکاری را مورد بررسی و توسعه قرار میدهند.
این توسعهها نه فقط شامل تنظیمات پنهانکاری، سرکوب IR و استفاده از مواد جاذب امواج راداری در بدنه است، بلکه سایر عناصر مهم مانند دفاع الکترونیکی در برابر جنگ الکترونیک، عملیات در شرایط نامساعد آبوهوایی برای کاهش امضای صوتی و انجام حملات همزمان با سایر هواپیماهای غیر پنهانکار هم در دستور کار قرار گرفتهاست.
استفاده از هواپیماهای پنهانکار در کنار هواپیماهای معمولی در عملیاتها، موجب فریب سیستمهای دفاع هوایی دشمن میشود و رادارهای شناسایی نمیتوانند به خوبی هواپیمای پنهانکار را رهگیری کنند.
رادارهای شناسایی روسیه دیگر مثل گذشته در یک فرکانس مشخص عمل نمیکنند، بلکه این رادارها در چندین فرکانس پایین و بالا کار میکنند تا بتوانند انواع هواگردها از جمله بمبافکنهای رادارگریز، موشکهای کروز و … را رهگیری کنند. در این صورت کار برای بمبافکنهای آمریکایی در مواجه با رادارها و سیستمهای پدافندی فرکانس متغیر سخت میشود.
برای حل این مشکل، ارتش آمریکا از فناوری پنهانکاری مدرنی بهنام “پنهانکاری پهن باند” استفاده میکند.
پنهانکاری چند بانده یا پهن باند، برای جلوگیری از شناسایی هواپیما توسط رادارهای نظارتی منطقه که در فرکانس پایین عمل میکنند و همچنین رادارهای درگیری که در باند فرکانسی بالا کار میکنند، طراحی شدهاست. این روش از پنهانکاری بر طراحی هواپیما بدون سکان عمودی و دم برجسته که جاذب امواج راداری هستند، مانند طرح B-21 Raider تاکید دارد.
تصاویر منتشر شده از B-21 Raiderتوسط USAF نشان میدهد که این بمبافکن از سکان عمودی برای کنترل پرواز استفاده نمیکند. بدون نبود سطوح عمودی در بدنه، بمبافکن دارای مقطع راداری خیلی کوچک بوده و انعکاس امواج راداری نه تنها از جلو و عقب بلکه از طرفین هم کاهش چشمگیری پیدا میکند که این امر باعث سخت شدن شناسایی بمبافکن در رادارها میشود.
با این تفاسیر سامانههای پدافندی روسی کار سختی در مواجه با بمبافکن B-21 Raider خواهند داشت.
مقایسهی کلی بین B-21 Raider و B-2 Spirite
بمبافکن B-2 Spirite | بمبافکن B-21 Raider | |
سازنده | نورثروپ گرومن | نورثروپ گرومن |
اولین پرواز | جولای 1989 | احتمالا دسامبر 2021 |
تعداد خدمه | دو خلبان | دو خلبان |
طول بال تا بال | 172 فوت یا 52.5 متر | کمتر از 150 فوت یا 45 متر |
وزن خالی | 71000 کیلوگرم | حدودا 47000 کیلوگرم |
حداکثر سرعت | 1010 کیلومتر بر ساعت | ؟ |
برد | حداکثر 16000 کیلومتر | ؟ |
سقف پرواز | 50000 فوت یا 15200 متر | بالاتر از 60000 فوت |
موتور | 4 موتور جنرال الکتریک F188 با رانش کلی 60000 پاوند بدون پسسوز | 2 یا 4 موتور پرات اندویتنی F135 با رانش کلی بیش از 40000 پاوند |
تسلیحات | توان حمل 23000 کیلوگر انواع بمب سقوط آزاد، خوشهای، هدایت ماهوارهای و اتمی در دهلیز داخلی | توان حمل 13000 تا 18000 کیلوگرم انواع سلاحهای دورپرتاب، موشکهای کروز و سلاح لیزری بمب هستهای سقوط آزاد و هدایت شونده، موشک کروز ضد کشتی – موشک کروز اتمی – موشک کروز هایپرسونیک – سلاحهای هوشمند هدایت شونده از راه دور |
تعداد تولید شده | 21 فروند | 0 |
هزینه طراحی | 2.1 بیلیون دلار | 651.7 میلیون دلار |
قیمت هر فروند | 440 میلیون دلار | 553 میلیون دلار |