10 جنگنده تک موتوره برتر جهان

سال‌ها بود که هواپیماهای جنگنده با دو موتور برای ایمنی بیشتر تولید می‌شدند. اخیرا با توسعه‌ی جنگنده اف-35 این وضع دوباره تغییر کرد. دوباره پیشرفته‌ترین جنگنده‌ی جهان یک هواپیمای تک موتوره است. بالاخره آیا جنگنده تک موتوره بهتر است یا دو موتوره؟

با ریون‌مگ در معرفی 10 جنگنده تک موتوره برتر جهان همراه باشید.

فهرست مطالب

• مقدمه
• 1- لاکهید پی-80 شوتینگ استار
• 2- لاکهید اف-104 استارفایتر
• 3- میکویان میگ-21 فیشبد
• 4- جنرال داینامیکس اف-16 فایتینگ فالکون
• 5- داسو میراژ-2000
• 6- ساب JAS-39 گریپن
• 7- چنگدو J-10
• 8- هال تجاس
• 9- JF-17 تاندر
• 10- لاکهید مارتین اف-35 لایتنینگ2

مقدمه10 جنگنده تک موتوره برتر

اولین جت‌های جنگنده مجهز به یک موتور بودند که برای نبرد هوابه هوا بر علیه دیگر جنگنده‌ها و همچنین حملات به اهداف زمینی طراحی شده‌بودند. جنگنده‌های تک‌موتوره نسبت به دو موتوره سبک‌تر، ارزان‌تر و هزینه‌ی نگهداری کمتری دارند.

در تاریخ توسعه هواپیماها تا قبل از جنگ جهانی دوم، جنگنده‌ها به صورت تک‌موتوره تولید می‌شدند. صنعت هوایی کشورهای پیشرفته تمرکز خود را بر توسعه‌ی جنگنده‌های تک‌موتوره برای عملکرد بهینه در نبردهای کوتاه برد قرار داده بود.

در طول جنگ جهانی دوم، اکثر هواپیماهای جنگی دارای بدنه‌ی فلزی چندلایه بودند که درون آن مخزن گلوله‌های مسلسل قرار داشت. تعداد کمی از این هواپیماها می‌توانستند به سرعت 400 مایل در ساعت برسند.

10 کلاس مختلف هواپیمای بمب‌افکن در طول تاریخ هوانوردی

10 هلیکوپتر ترابری سنگین برتر

12 تانک اصلی میدان نبرد برتر در جهان

تعداد زیادی از جنگنده‌ها در آن زمان دارای یک موتور بودند، اما چندین جنگنده دوموتوره هم توسعه پیدا کرده‌بود اما در مقیاس کم. در مقایسه با موتورهای دوقلو، جنگنده‌های تک موتوره دارای وزن کمتری هستند. بنابراین دارای نسبت رانش به وزن بالاتری و در نتیجه قدرت مانور و چالاکی بهتری هستند.

سالهای زیادی یکی از اصول نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا در توسعه‌ی جنگنده‌ها، داشتن دو موتور برای ایمنی بیشتر در پرواز بر روی دریا بود. سرانجام با توسعه‌ی اف-35 این سنت نیروی دریایی شکسته شد.

در لیست زیر بهترین هواپیماهای جنگنده‌ی تک‌موتوره به ترتیب سال تولید آورده شده‌است. با ریون مگ همراه باشید.

1- لاکهید پی-80 شوتینگ استار، اولین جت جنگنده آمریکایی که وارد خدمت شد

پی-80 بدون شک موفق‌ترین نسل اول جنگنده‌های جت در جهان است. این جنگنده اولین جت آمریکایی است که وارد خدمت شد. پی-80 یکی از سریعترین جت‌های جنگنده آن زمان با سرعت 965 کیلومتر در ساعت است. این هواپیما با بال‌های مستقیم، بدنه تمام فلزی، بالچه‌های نازک، ارابه فرود سه چرخه اولین جت جنگنده عملیاتی طراحی شده بود که موتور را برای تعادل مرکز ثقل، نزدیک به وسط بدنه قرار داده‌بودند.

پی-80 مجهز به یک موتور توربوجت با کمپرسور گریز از مرکز آلیسون J33-A-35 بود که در حالت خشک دارای رانش 4600 پاوند و در حالت تر 5400 پاوند بود. در حالت تر آب و الکل هم به موتور تزریق می‌شد. کمپرسور موتور این جنگنده تک مرحله‌ای و دو طرفه بود که در کنار محفظه‌ی احتراق فولادی ضد زنگ و یک توربین محوری تک مرحله‌ای کل ساختمان موتور را تشکیل می‌دهد.

2- لاکهید اف-104 استارفایتر، رهگیر مافوق صوتی که رکوردهای زیادی را جابجا کرد

اف-104 استارفایتر اولین هواپیمای عملیاتی جهان بود که می‌توانست به سرعت 2 ماخ دست پیدا کند و با این سرعت مدتی را پرواز کند. عملکرد این هواپیما در سرعت‌های مافوق صوت برای دهه‌ها بی‌رقیب و بی‌نظیر بود.

استارفایتر دارای بدنه‌ی تمام فلزی با وزن سبک است که از بال‌های نازک و مستقیم برای بهبود پایداری در سرعت‌های بالا استفاده می‌کرد. در نسخه‌های بعدی، این هواپیما مجهز به صندلی‌های پران به سمت بالا شد. استارفایتر مجهز به یک توپ ولکان M61A1 ، توپ 6 لول گاتیلینگ و ترکیبی از 4 موشک AIM-9 سایدوایندر و بمب‌های سقوط آزاد بود.

وظیفه‌ی به حرکت درآوردن این جنگنده بر عهده‌ی یک موتور توربوجت جریان محوری ساخت جنرال الکتریک بود. موتور J79 دارای حداکثر رانش خشک 10000 پاوند و 15600 پاوند با پسسوز است. این موتور از ابتدا برای پرواز پایدار در سرعت 2 ماخ توسعه پیدا کرد. این موتور دارای یک کمپرسور محوری تک قرقره و 17 مرحله‌ای، یک قسمت لوازم جانبی محرک، یک توربین 3 مرحله‌ای، یک محفظه احتراق حلقوی و یک پسسوز است.

3- میکویان میگ-21 فیشبد، متحول کننده مسیر جنگنده‌های تک‌موتوره

جنگنده جت مافوق صوت و رهگیر میگ-21 نزدیک به 6 دهه است که در نقاط مختلف جهان در حال خدمت است. این جنگنده طولانی‌ترین دوره‌ی تولید را در بین هواپیماهای جنگی در تاریخ هوانوردی دارد. میگ-21 توسط 60 کشور به پرواز در آمده و توسط 40 نیروی هوایی در سرتاسر جهان مورد استفاده قرار گرفته‌است.

میگ-21 فیشبد اولین هواپیمای مافوق صوت ساخت روسیه بود که هم دارای ویژگی جنگنده و هم رهگیر بود. این جنگنده زمانیکه خالی از سلاح است می‌تواند به سرعت فراتر از 2 ماخ دست پیدا کند و می‌تواند انواع بمب و موشک را حمل کند.

میگ-21 مجهز به یک موتور توربوجت Tumansky R-25 است که دارای ویژگی منحصربه فرد پمپ سوخت دوم در مرحله‌ی پس از احتراق است. این موتور دارای کمپرسور محوری دو ماسوره‌ای است و حداکثر رانش 15640 پاوند را تولید می‌کند.

4- جنرال داینامیکس اف-16 فایتینگ فالکون، جنگنده‌ای با قدرت مانور 9g

اف-16 فایتینگ فالکون توانایی‌های خود را در داگ‌فایت و حملات به اهداف زمینی با هزینه‌ی عملیاتی پایین و کارآیی فوق‌العاده بالا در نیروی هوایی ایالات متحده نشان داده‌است.

اف-16 اولین جنگنده‌ی تاریخ است که برای مانور ناپایداری در هر شرایطی توسعه پیدا کرده‌است. این جنگنده دارای قدرت مانور و چالاکی فوق‌العاده‌ای است. اف-16 با سیستم کنترلی پرواز با سیم بهبود یافته‌ی خود، می‌تواند مانورهای شدیدی را بدون از دست رفتن کنترل انجام دهد.

این جنگنده چند منظوره مجهز به موتور توربوفن F110-GE129 ساخت جنرال الکتریک است که مجهز به پسسوز می‌باشد. این موتور در حالت پسسوز دارای حداکثر رانش 17155 پاوند است. موتور F100-PW-229 ساخت پرات اند ویتنی هم با حداکثر رانش 17800 پاوند بر روی اف-16 به کار رفته‌است.

5- داسو میراژ-2000، جنگنده چندمنظوره نسل چهارم فرانسه

میراژ2000 یکی از خطرناک‌ترین جنگنده‌های چندمنظوره و بهترین جنگنده‌ی عملیاتی IAF در آن سال‌هاست. این جنگنده دارای فناوری پرواز با سیم و نمایشگر چند منظوره برای ارائه داده‌های مرتبط با کنترل پرواز، ناوبری، درگیری با هدف و شلیک است.

میراژ 2000 می‌تواند موشک‌های هوابه هوا، موشک هوا به زمین، بمب‌های هدایت‌شونده را حمل کند. سلاح ثابت این جنگنده دو توپ DEFA 554 است.

میراژ 2000 مجهز به موتور توربوفن با پسسوز SNECMA M53-P2 با رانش خشک 14500 پاوند و با پسسوز 21400 پاوند است. این موتور مجهز به یک کمپرسور محوری 8 مرحله‌ای، توربین محوری 2 مرحله‌ای و یک محفظه احتراق حلقوی است.

6- ساب JAS-39 گریپن، جنگنده استثنایی سوئدی

ساب JAS 39 یک جنگنده نسبتا مدرن با سلاح‌ها موثر و فناوری خوب است که این جنگنده را به عنوان یک جنگنده چندمنظوره‌ی قابل معرفی کرده‌است. این جنگنده می‌تواند در باندهای کوتاه تیکاف کند و فرود بیاید. ویژگی دیگر این جنگنده توانایی برخواست از باند پوشیده از برف است. پس از اجرای عملیات تنها گریپن نیاز به 10 دقیقه زمان برای سوختگیری و مسلح شدن و بازرسی دارد.

JAS 39 گریپن مجهز به یک موتور توربوفن مجهز به پسسوز RM12 ساخت ولوو با مصرف کم است. حداکثر رانش این جنگنده در حالت خشک 12000 پاوند و با پسسوز 18100 پاوند است. این موتور یکی از سبک‌ترین موتورهای جنگنده‌های چندمنظوره است.

7- چنگدو J-10 ، نقطه عطف صنعت هوایی چین

جنگنده چنگدو J-10 یک جنگنده تاکتیکی چندمنظوره بومی است که برای ارتش چین ساخته شده‌است. این جنگنده قادر به عملیات در همه نوع آب‌وهوا، برتری هوایی، پشتیبانی نزدیک و پشتیبانی هوایی است. این جنگنده یک جنگنده نسل چهارم است که بر اساس جنگنده اسراییلی لاوی Lavi طراحی شده‌است.

در ابتدا موتور WS-10 Taihang قرار بود که بر روی J-10 نصب شود که به دلیل مشکلات شرکت چینی در توسعه‌ی این موتور، این طرح لغو شد. بر روی چگندو J-10 یک موتور تروبوفن Lyulka-Saturn AL-31F ساخت روسیه نصب شده که دارای رانش خشک 17860 پاوند و 28000 پاوند با پسسوز است.

8- هال تجاس، جنگنده‌ای انقلابی در پدافند هند

تجاس یک جنگنده تک‌موتوره، سبک و چند منظوره نسل چهارم است. این جنگنده دومین جت مافوق صوت است که توسط شرکت Hindustan Aeronautics Limited تولید می‌شود. طراحی مناسب این جنگنده باعث شده که نسبت به دیگر جنگنده‌های نسل چهارم از چابکی و قابلیت مانور بهتری برخوردار باشد.

یکی از ویژگی‌های تجاس، جایگاه تسلیحاتی کمتر در نتیجه لودینگ کمتر در بال‌هاست که بر چابکی بیشتر و سرعت صعود بهتر موثر است. به این خاطر این جنگنده به نیروی کمتری برای حفظ ثبات در سرعت‌های مافوق صوت نیاز دارد. تجاس شامل فناوری‌هایی مثل سیستم دیجیتالی 4 کاناله کنترل پرواز، رادار چند حالته، مجموعه دیجیتال اویونیک و مجموعه جنگ الکترونیک است.

این جنگنده مجهز به موتور F404-GE-IN20 ساخت جنرال الکتریک است که در حالت خشک دارای رانش 12100 پاوند و پسسوز 20200 پاوند است. این موتور دارای کنترلر دیجیتالی پیشرفته FADEC است.

9- JF-17 تاندر، یکی از بازوهای پاکستان در دفاع هوایی

تاندر حاصل توسعه‌ی مشترک شرکت هواپیمایی چنگدو چین و مجتمع هوانوردی پاکستان است. این جنگنده تک موتوره و تک خلبانه دارای کابین شیشه‌ای خلبان با میدان دید مناسب است. این جنگنده مجهز به دو سیستم مخابراتی VHF و UHF ، سیستم هشدار دهنده اولیه و سیستم کنترل و موقعیت سنج دیجیتالی است. تاندر می‌تواند انواع موشک هوابه هوا، هوا به زمین و ضد کشتی را در کنار بمب‌های هدایت‌شونده حمل کند. سلاح ثابت این جنگنده یک توپ 2 لول GSH23-2 است.

تاندر مجهز به یک موتور توربوفن مجهز به پسسوز Kilmov RD-93MA است که دارای کنترلگر دیجیتالی عملکرد موتور می‌باشد. این موتور رانش خشک 11300 پاوند و با پسسوز 19200 پاوند را فراهم می‌کند.

10- لاکهید مارتین اف-35 لایتنینگ2 ، کشنده‌ترین و انعطاف‌پذیرترین جنگنده ساخته شده

اف-35 لایتنینگ 2 یک جنگنده چندمنظوره نسل پنجم است که برای نبرد با سیستم‌های پدافندی مدرن توسعه پیدا کرده‌است. این جنگنده می‌تواند در نقش‌های برتری هوایی، جنگ الکترونیکی، مرکز اطلاعات رزمی، شناسایی و نظارتی عمل کند و اطلاعات را به تمام واحدهای شرکت کننده در عملیات از جمله واحدهای زمینی، دریایی و هوایی مخابره کند. اف-35 دارای پنهانکاری و رادارگریزی پیشرفته‌ای است که آن را قادر می‌سازد تا در مناطقی به دور از رادارهای نظارتی عمل کند.

اف-35 مجهز به یک موتور توربوفن F-135 ساخت پرات اند ویتنی است که پسسوز آن به صورت اختصاصی برای این جنگنده توسعه پیدا کرده‌است. این موتور تقویت شده می‌تواند در دورهای پایین به رانش 43000 پاوند دست پیدا کند که برای این جنگنده سرعتی در حدود 1931 کیلومتر در ساعت را فراهم می‌کند.

منابع

Aerocorner